Eklemlerdeki kıkırdak dokusunun aşınması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu durum, eklemde ağrı, sertlik ve hareket zorluğuna yol açar. Genellikle yaşlanma, yaralanmalar veya genetik faktörler nedeniyle gelişir. Kıkırdak kaybı ilerledikçe eklem kemikleri birbirine sürtünür. Eklem kireçlenmesi tedavi edilemez ancak semptomlar yönetilebilir. Fiziksel terapi, ilaçlar ve cerrahi müdahale seçenekler arasında yer alır.
Eklem Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Özellikle hareket sırasında veya eklem üzerinde baskı olduğunda ağrı hissedilir. İleri aşamalarda ağrı dinlenme sırasında da devam edebilir. Eklemde sertlik, hareketin kısıtlanması ve zorlanması görülür. Sabahları eklemdeki sertlik daha belirgin olabilir. Eklemde şişlik, iltihaplanma ve sıvı birikimi görülebilir. Bu durum, eklemde şişlik ve sıcaklık artışına neden olabilir. Hareket ettikçe eklemde çıtırtı veya çatlama sesi duyulabilir.
Bu, kıkırdakların aşındığının bir belirtisidir. Eklem çevresindeki kaslar zayıflayabilir. Bu da eklemin daha az stabil olmasına neden olabilir. Zamanla, özellikle diz, kalça, eller gibi eklemlerde deformasyonlar görülebilir. Eklem şekli değişebilir. Eklem kireçlenmesi genellikle yaşla birlikte artar. Ancak aşırı kullanım, yaralanmalar veya genetik faktörler de bu durumu hızlandırabilir.
Eklem Kireçlenmesi Neden Olur?
İlerleyen yaşla eklemdeki kıkırdak dokusunun elastikiyetini kaybetmesi, riski artırır. Eklemlerin sürekli aşırı kullanımı veya tekrarlayan travmalar kıkırdak üzerinde aşınmaya neden olabilir. Ailede eklem kireçlenmesi geçmişi varsa, bireyin riski artabilir. Obezite gibi metabolik durumlar, eklemler üzerindeki yükü artırarak riski artırabilir. Bazı insanların doğuştan eklem yapıları, riski artırabilir.
Özellikle menopoz sonrası kadınlarda hormonal değişiklikler, riski artırabilir. Kronik eklem iltihapları (örneğin, romatoid artrit gibi) riski artırabilir. Bazı sağlık durumları veya metabolik hastalıklar (örneğin, diyabet) riski artırabilir. Bu faktörlerin bir veya birkaçının bir araya gelmesiyle eklem kireçlenmesi gelişebilir. Tedavi genellikle semptomların hafifletilmesi ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesi üzerine odaklanır.
Eklem Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar, eklemdeki ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır. Genellikle ilk tercih edilen tedavi yöntemidir. Şiddetli ağrı durumlarında eklem içine yapılan steroid enjeksiyonları, kısa süreli rahatlama sağlar. Eklem çevresindeki kasları güçlendirmek, eklem üzerindeki baskıyı azaltabilir. Esneklik egzersizleri, eklem hareketliliğini artırarak ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Şişlik ve ağrıyı hafifletmek için soğuk kompres, kas gerginliğini azaltmak için ise sıcak kompres kullanılabilir. Artroskopik cerrahi, eklemdeki hasarlı dokuların temizlenmesi amacıyla yapılır. Minimal invaziv bir cerrahi işlemdir. Şiddetli kireçlenme durumunda eklem protezi uygulaması yapılabilir.
Bu, eklemi değiştirmeyi içeren bir cerrahidir ve genellikle diz, kalça veya omuz eklemleri için tercih edilir. Glukozamin ve kondroitin takviyeleri, eklem sağlığını destekleyebilir. Ayrıca anti-inflamatuar özelliklere sahip yiyeceklerin tüketilmesi faydalıdır. Bazı kişiler akupunktur yöntemi ile rahatlama sağladıklarını belirtmektedir. Aşırı kilo eklemler üzerindeki baskıyı artırır. Bu nedenle sağlıklı bir kilo aralığına ulaşmak önemlidir. Eklem sağlığını iyileştirmek için düşük etkili egzersizler önerilir. Yüzme ve yürüyüş gibi aktiviteler eklem üzerinde aşırı baskı oluşturmaz. Eklem kireçlenmesi tedavisinde erken müdahale önemlidir. Belirtiler başladığında bir doktora başvurmak, hastalığın ilerlemesini engelleyebilir. Yaşam kalitesini artırabilir.
